Młodzi Polacy odwracają się od Kościoła – sekularyzacja nabiera tempa

W ostatnich latach nastąpiły istotne zmiany w podejściu do religii w Polsce, które przykuwają uwagę zarówno naukowców, jak i opinii publicznej. Badania przeprowadzone przez prof. Joerg Stolza z Uniwersytetu w Lozannie ukazują znaczące różnice w religijności pomiędzy pokoleniami. Młodsze osoby wykazują mniejsze zaangażowanie w praktyki religijne niż starsze generacje, co jest szczególnie widoczne w Polsce. Kraj ten wyróżnia się największymi różnicami międzypokoleniowymi w kwestiach związanych z wiarą. Zdaniem prof. Stolza, przyczyną tego zjawiska jest szybka modernizacja i rozwój gospodarczy Polski, które wpływają na procesy sekularyzacyjne.
Zmniejszająca się liczba wierzących
Trendy wskazujące na spadek religijności w Polsce potwierdzają również dane ze spisu powszechnego z 2021 roku oraz badania CBOS. W 2011 roku aż 87,6% Polaków deklarowało się jako katolicy, co spadło do 71,3% w 2021 roku. Równocześnie wzrosła liczba osób bezwyznaniowych – z 2,41% do 6,8%. Badania CBOS pokazują, że odsetek osób wierzących zmniejszył się z 94% w 1992 roku do 84% w 2022 roku. Wśród młodych ludzi w wieku 18-24 lat tylko około 23% regularnie uczestniczy w praktykach religijnych, co stanowi znaczący spadek w porównaniu do 55% w 2015 roku.
Utrata autorytetu Kościoła
Jedną z kluczowych przyczyn spadku religijności jest malejący autorytet Kościoła katolickiego, który coraz częściej jest kojarzony z zaangażowaniem politycznym. Dla młodszych pokoleń, które cenią sobie niezależność i krytyczne podejście do polityki, takie powiązania mogą być odstraszające. Ponadto, lepsza edukacja oraz rozwinięta opieka społeczna zmniejszają potrzebę traktowania religii jako głównego źródła wsparcia. Dodatkowo, brak transparentności i przypadki nadużyć pogłębiają sceptycyzm wobec Kościoła jako instytucji.
Sytuacja Polski na tle Europy Zachodniej
Choć Polska doświadcza rosnącego trendu sekularyzacji, wciąż pozostaje bardziej religijna niż wiele krajów Europy Zachodniej. Socjolożka religii dr hab. Katarzyna Zielińska zauważa jednak, że od około 2016 roku obserwujemy znaczny spadek liczby osób deklarujących wiarę i uczestnictwo w praktykach religijnych. Wzrosła także liczba osób identyfikujących się jako niewierzące. Zmiany te były szczególnie widoczne podczas rządów PiS, kiedy Kościół opowiedział się po stronie partii rządzącej, co wpłynęło na jego postrzeganie w społeczeństwie.
Podsumowując, zmiany demograficzne i społeczne w Polsce wpływają na nowe podejście do religii, które charakteryzuje się rosnącym dystansem do tradycyjnych instytucji religijnych. W miarę jak społeczeństwo staje się bardziej zróżnicowane i otwarte na różnorodne poglądy, zmienia się także rola Kościoła w życiu obywateli.